لاپاراسکوپی فیبروم رحم، یکی از روش های جدید و نوین برای خارج کردن فیبروم های رحمی است که معمولا در سنین باروری در رحم زنان ایجاد می شود. بر خلاف روش هیسترکتومی که تمام رحم خارج می شود، هدف جراح در لاپاراسکوپی برداشتن فیبروم، بازسازی رحم و از بین بردن فیبروم ها می باشد. هرچند، از عمل لاپاراسکوپی برای درمان بیماری های مختلفی مانند کیست تخمدان، چسبندگی رحم،آندومتریوز، فیبروم رحم و غیره نیز استفاده می شود. در ادامه با ما همراه باشید تا به بررسی جزئی تر خارج کردن فیبروم های رحمی به روش لاپاراسکوپی بپردازیم.
مراحل انجام لاپاراسکوپی فیبروم رحم
جراحی لاپاراسکوپی رحم به این صورت است که لاپاراسکوپ، لوله ای بسیار نازک است که از طریق ایجاد برش های کوچک واردشکم می شود. بر روی لاپاراسکوپ، دوربینی کوچک قرار گرفته که امکان مشاهده دقیق فضای کلی شکم و لگن را برای متخصص زنان فراهم می کند. با استفاده از این دوربین، محل دقیق فیبروم ها در رحم مشخص شده و با استفاده از ابزار جراحی، برش های کوچک دیگری روی شکم بیمار ایجاد خواهد شد. این ابزار، از طریق این برش ها به شکم و لگن وارد شده و فیبروم ها را خارج می کنند. اگر اندازه فیبروم ها بزرگ باشد، ابتدا به اندازه های کوچک تقسیم شده و سپس ازشکم خارج می شوند. به همین دلیل، انجام لاپاراسکوپی، درمقایسه با جراحی باز یا لاپاراتومی، بسیار سخت تر است.
نکاتی که باید قبل از لاپاراسکوپی فیبروم رحم بدانید
بهتر است، قبل از انجام لاپاراسکوپی فیبروم رحم نکاتی را رعایت کنید، تا از نتیجه عمل خود، رضایت کامل را کسب نمایید. برخی از این نکات عبارتند از:
- بهتر است 6 تا 8 ساعت قبل از انجام لاپاراسکوپی، از خوردن و آشامیدن مواد غذایی پرهیز کنید.
- در صورت داشتن سابقه بیماری، به پزشک اطلاع دهید. به خصوص اگر حساسیت و آلرژی به دارو های بی حسی یا مواد بیهوشی دارید.
- در صورتی که هر نوع پروتز و لنزی در بدن دارید، به بهترین متخصص لاپاراسکوپی اطلاع دهید. اگر این پروتز ها قابل خارج کردن هستند، باید قبل از عمل این کار را انجام دهید.
- بهتر است در زمان انجام لاپاراسکوپی، بیمار پریود نباشد. در صورت وجود ضرورت برای انجام عمل، می توان با این شرایط نیز عمل را انجام داد.
- ممکن است چندروز قبل از عمل، مجبور به رعایت رژیم غذایی خاصی شوید. بهتر است، شب قبل ازعمل، از غذای سنگین استفاده نکنید.
- بهتر است از غذا های سالم و سرشار از ویتامین و مواد معدنی استفاده کنید. به این ترتیب، احتمال بروز عوارض به حداقل رسیده و روند بهبودی سریع تر انجام خواهد شد.
- از مصرف مواد غذایی پر چرب قبل از انجام عمل پرهیز کنید. بافت چربی، تاثیر زیادی بر ایجاد التهاب در بدن دارد.
- استفاده نکردن از دارو های گیاهی و رقیق کننده خون
- عدم استعمال دخانیات قبل از انجام لاپاراسکوپی
لاپاراسکوپی فیبروم رحم برای چه کسانی انجام می‌شود؟
لاپاراسکوپی فیبروم رحم برای زنانی انجام می‌شود که به دلیل وجود فیبروم‌های رحمی دچار مشکلات جدی مانند خونریزی غیرطبیعی، دوره‌های قاعدگی سخت و پر درد، تکرر ادرار، درد زیاد حین رابطه جنسی، درد مزمن لگن یا ناحیه زیر شکمی و یا اختلالات باروری شده‌اند. همچنین این روش برای بیمارانی که به دنبال یک گزینه جراحی کم‌تهاجمی با زمان بهبودی کوتاه‌تر نسبت به جراحی باز هستند، مناسب است. زنانی که اندازه فیبروم‌های آن‌ها متوسط یا کوچک بوده و در قسمت‌هایی از رحم قرار دارند که به راحتی با این روش قابل دسترسی است، می‌توانند کاندیدای مناسبی باشند.
افرادی که قصد حفظ رحم خود را دارند و به دنبال بهبود شانس باروری هستند نیز ممکن است از این روش بهره‌مند شوند. با این حال، لاپاراسکوپی برای کسانی که فیبروم‌های بسیار بزرگ یا متعدد دارند، همیشه بهترین گزینه نیست و در برخی موارد جراحی باز پیشنهاد می‌شود. بنابراین، تصمیم‌گیری درباره انجام این جراحی نیاز به بررسی دقیق شرایط بیمار توسط پزشک متخصص دارد.
امکان بازگشت فیبروم‌ها بعد از لاپاراسکوپی وجود دارد؟
لاپاراسکوپی یک روش موثر برای برداشتن فیبروم‌های رحم است، اما احتمال بازگشت فیبروم‌ها بعد از جراحی همچنان وجود دارد. میزان بازگشت فیبروم‌ها به عواملی مانند سن بیمار، تعداد و اندازه فیبروم‌ها و میزان موفقیت جراحی بستگی دارد. در برخی موارد، اگر زمینه ژنتیکی یا عوامل هورمونی مساعد باشند، ممکن است فیبروم‌های جدیدی در رحم رشد کنند. برای کاهش احتمال عود فیبروم، پزشک ممکن است تغییرات در سبک زندگی، تغذیه سالم و در برخی موارد درمان‌های دارویی را توصیه کند. همچنین، پیگیری‌های منظم پزشکی و انجام سونوگرافی‌های دوره‌ای می‌تواند در تشخیص زودهنگام فیبروم‌های جدید و مدیریت آن‌ها موثر باشد.
آیا جای زخم‌های لاپاراسکوپی روی بدن باقی می‌ماند؟
یکی از مزایای اصلی لاپاراسکوپی نسبت به جراحی باز، کوچک بودن برش‌های جراحی و در نتیجه حداقل جای زخم است. در این روش، چند برش کوچک در ناحیه شکم ایجاد می‌شود که معمولاً بین ۵ تا ۱۰ میلی‌متر قطر دارند. در بیشتر موارد، این زخم‌ها به خوبی بهبود می‌یابند و جای آن‌ها بسیار کم‌رنگ یا نامشهود می‌شود. با این حال، میزان باقی ماندن جای زخم به عواملی مانند نوع پوست فرد، ژنتیک، مراقبت‌های پس از جراحی و استفاده از کرم‌های ترمیم‌کننده بستگی دارد.
در برخی موارد نادر، ممکن است جای زخم کمی مشخص باقی بماند، اما در مقایسه با برش‌های بزرگ جراحی باز، تأثیر آن بسیار ناچیز است. برای کاهش احتمال باقی ماندن جای زخم، توصیه می‌شود از نور مستقیم خورشید دوری کرده و از پمادهای مخصوص برای تسریع بهبود زخم استفاده شود.
لاپاراسکوپی فیبروم رحم چند ساعت طول می‌کشد؟
عمل لاپاراسکوپی فیبروم رحم به صورت سرپایی انجام می شود و معمولا به بیشتر از یک شب بستری در بیمارستان احتیاجی ندارد. مدت زمانی که برای انجام جراحی نیاز است، ممکن است از ۳۰ دقیقه الی یک ساعت طول بکشد. با توجه به اینکه شرایط و وضعیت جسمانی بیماران باهم متفاوت است، این بازه زمانی نیز برای هر فرد متفاوت خواهد بود. اما معمولا لاپاراسکوپی فیبروم بیشتر از یک ساعت زمان نمی‌برد. اینکه فقط بخشی از روز در بیمارستان بمانید یا نیاز به یک شب بستری داشته باشید، به نوع عمل شما بستگی دارد.
چه زمانی برداشتن فیبروم با لاپاراسکوپی امکان پذیر نیست؟
اندازه و محل فیبروم ها نوع عمل را تعیین می کنند. ولی معمولا فیبروم‌های بزرگتر از 12 سانتی متر را نمی‌توان با لاپاراسکوپی برداشت. همچنین به خاطر بالا بودن خطر تغییرات سرطانی در فیبروم در یائسگی این جراحی برای زنان بالای 50 سال مناسب نیست.
آیا بعد از عمل لاپاراسکوپی فیبروم رحمی می‌توان باردار شد؟
بارداری بعد از لاپاراسکوپی فیبروم رحم امکان‌پذیر است و بسیاری از زنانی که این جراحی را انجام می‌دهند، شانس بالایی برای بارداری دارند. این موضوع بستگی به عواملی مانند تعداد و محل فیبروم‌های برداشته‌شده، سلامت کلی رحم و سن بیمار دارد. در بسیاری از موارد، لاپاراسکوپی می‌تواند به بهبود باروری کمک کند، به‌ویژه اگر فیبروم‌ها مانع لانه‌گزینی جنین یا ایجاد مشکلاتی در دیواره رحم بوده باشند. با این حال، پزشکان معمولاً توصیه می‌کنند که بیماران حداقل ۳ تا ۶ ماه پس از جراحی صبر کنند تا رحم به طور کامل ترمیم شود. برای اطمینان از آمادگی بدن برای بارداری، پیگیری‌های پزشکی و انجام بررسی‌های لازم توصیه می‌شود.
خارج کردن فیبروم رحم با لاپاراسکوپی چه خطرات و عوارضی دارد؟
به طور کلی، عوارض کمی برای لاپاراسکوپی فیبروم رحم وجود داشته که استفاده از آن را برای بیمار،با چالش هایی مواجه کرده است. در ادامه، برخی از این عوارض را بررسی خواهیم کرد.
کم خونی
از آن جایی که فیبروم ها، موجب تشدید خونریزی های قاعدگی می شوند، اغلب بیماران دچار کم خونی شده اند. این امر، با از دست دادن مقادیری خون در حین جراحی نیز افزایش پیدا می کند. به منظور
پیشگیری و کنترل این شرایط، پزشک، اقدام به تجویز دارو هایی برای جلوگیری از کم خونی در بیماران می کند. هم چنین، اقداماتی را، در حین جراحی برای کاهش خونریزی در بیمار انجام خواهد داد.
بافت اسکار( چسبندگی داخل لگن )
برش های روی رحم، به دلیل ایجاد نوار هایی از بافت اسکار، که بعد از جراحی پیدا می شوند، منجر به چسبندگی خواهند شد. هر چند، انجام لاپاراسکوپی فیبروم رحم، در مقایسه با لاپاراتومی یا همان جراحی باز، چسبندگی کمتری ایجاد خواهد کرد.
عوارض مربوط به بارداری و زایمان
در زمان انجام عمل لاپاراسکوپی، اگر جراح به علت محل و سایز فیبروم، مجبور به ایجاد برش عمیقی در داخل رحم شود، امکان انجام
سزارین برای به دنیا آوردن نوزاد بسیار بیشتر خواهد بود. در برخی موارد، احتمال پارگی رحم در بارداری نیز وجود دارد.
عوارض گاز دی اکسید کربن
استفاده از گاز دی اکسید کربن، که برای پر کردن حفره شکم از آن استفاده می شود، می تواند موجب عوارضی در بدن بیمار شود. این گاز، حتی بعد از خارج شدن از جراحی نیز ممکن است موجب نفخ و ناراحتی و درد بعد از لاپاراسکوپی در بیمار شود. این درد، به دلیل فشار بر عصب فرنیک به سمت شانه ها نیز کشیده می شود. استفاده از دارو های ضد درد و کمپرس گرم برای درمان عوارض گاز بسیار مناسب است.
آیا لاپاراسکوپی فیبروم رحم نیاز به بیهوشی دارد؟
جراحی لاپاراسکوپی فیبروم رحم نیاز به بیهوشی عمومی دارد. در این نوع جراحی، بیمار در طول عمل خواب است و هیچ دردی احساس نمی‌کند. بیهوشی عمومی به جراح امکان می‌دهد تا با دقت و بدون مزاحمت بیمار، جراحی را انجام دهد. پس از اتمام عمل، بیمار به تدریج از بیهوشی خارج شده و به اتاق ریکاوری منتقل می‌شود. در برخی موارد خاص، ممکن است پزشک بیهوشی منطقه‌ای یا آرام‌بخش‌هایی را برای راحتی بیشتر بیمار استفاده کند، اما بیهوشی عمومی رایج‌ترین روش برای این نوع جراحی است.
لاپاراسکوپی فیبروم رحم چه مزایایی دارد؟
لاپاراسکوپی فیبروم رحم مزایای زیادی دارد که آن را به یکی از گزینه‌های محبوب برای درمان فیبروم‌ها تبدیل کرده است. از جمله این مزایا می‌توان به برش‌های کوچک اشاره کرد که باعث کاهش درد و خونریزی پس از جراحی می‌شود و بهبودی سریع‌تر را برای بیمار امکان پذیر می‌کند. علاوه بر این، این روش به دلیل تهاجم کم به بافت‌های اطراف، خطرات و عوارض کمتری نسبت به جراحی‌های باز دارد و زمان بهبودی کوتاه‌تری را فراهم می‌آورد.
همچنین، به دلیل نیاز نداشتن به برش‌های بزرگ، این جراحی مراقبت‌های بعد از عمل را آسان‌تر می‌کند و دوره نقاهت کوتاه‌تری دارد. بیماران بعد از چند روز به فعالیت‌های روزانه خود بازمی‌گردند. این ویژگی‌ها باعث شده است که لاپاراسکوپی فیبروم رحم به عنوان روشی کارآمد و راحت برای بسیاری از بیماران در نظر گرفته شود.
سوالات متداول
زمان بهبودی پس از جراحی کوتاه است. بیشتر بیماران می‌توانند بعد از چند روز به فعالیت‌های سبک روزانه بازگردند، اما برای بهبودی کامل ممکن است ۲ تا ۴ هفته زمان لازم باشد.
مانند هر جراحی دیگری، لاپاراسکوپی فیبروم رحم نیز ممکن است با خطراتی مانند عفونت، خونریزی یا آسیب به اعضای اطراف همراه باشد، اما این خطرات در این روش جراحی بسیار کمتر از جراحی‌های باز است.
کلام پایانی
امروزه، پیشرفت ابزار ها و تکنیک های جراحی لاپاراسکوپی رحم به اندازه‌ای است که، جراحی های بسیار پیچیده، به راحتی توسط پزشک جراح انجام می‌شود. بسیاری از فعالیت هایی که در گذشته بسیار سخت و پیچیده به نظر می‌رسید، امروزه با لاپاراسکوپی انجام می‌شود. این نوع جراحی، به کمک همین پیشرفت ها و نو آوری ها، راحت و بی دغدغه صورت می‌گیرد و نتایج رضایت بخشی دارد. انجام این روش نیز، به دلیل عوارض جراحی لاپاراسکوپی رحم کم و مزایای فراوانی که دارد، بسیار رایج بوده و نتیجه این جراحی، با موفقیت بالایی همراه است. البته میزان رضایت از این جراحی زمانی بالا می‌رود که به دست یک متخصص باتجربه و متبحر انجام شود. دکتر بنفشه تاج بخش، متخصص جراحی بیماریهای زنان و فلوشیپ لاپاروسکوپی و هیستروسکوپی ،از جمله جراحان حاذقی است که می‌توانید لاپاراسکوپی فیبروم رحم را با اطمینان خاطر نزد ایشان انجام دهید.