خونریزی بعد از پریود و پایان دوره‌ی قاعدگی ممکن است نگران کننده باشد، اما در بسیاری موارد دلایل مشخصی دارد. این نوع خونریزی میتواند ناشی از اختلالات هورمونی، بیماری‌های رحمی، یا حتی عوامل بیرونی مانند استرس یا مصرف برخی داروها باشد. در صورتی که خونریزی به صورت مداوم یا با شدت غیر عادی تکرار شود، بررسی دقیق پزشکی ضروری است. شناسایی علت دقیق این مشکل، اولین گام برای درمان موثر و پیشگیری از عوارض بلند مدت است.
انواع خونریزی بعد از زمان قاعدگی
- پلی منوره: در این حالت سیکل دوره های میان پریودی شما بسیار کوتاه است. برای برخی افراد این مقدار کمتر از 21 روز است.
- متروراژی: یکی دیگر از انواع خونریزیهای غیر طبیعی رحم در زنان ،متروراژی نام دارد که طول دوره خونریزی در زمان قاعدگی بیشتر از 7 روز است و بعد از آن نیز خونریزی وجود دارد.
البته انواع خونریزی های غیرطبیعی زنان با موارد ذکر شده در بالا خلاصه نمی شود. انواع دیگر آن مربوط به تاخیر در دوران قاعدگی و کاهش خونریزی خواهد بود.
علت اصلی خونریزی بعد از پریود؟
خونریزی بعد از پریود ممکن است به دلیل اختلالات مختلفی اتفاق بیفتد. در ادامه اصلی ترین علل متداول خونریزی بعد از عادت ماهیانه را برایتان شرح دادیم:
- عوامل هورمونی: تغییرات هورمونی در طول دوره پریود میتواند باعث افزایش سطح خونریزی شود. افزایش و یا کاهش سطح استروژن و پروژسترون یکی از علت های خونریزی های میان دوره پریود در بانوان به حساب می رود.
- عوامل التهابی: التهاب در ناحیه رحم و لایه اندومتریوز میتواند باعث خونریزی بعد از پریودی شود. این التهاب میتواند ناشی از عفونت‌ها و یا موارد دیگر باشد.
- عوامل ساختاری: وجود تومورها، پولیپ‌ها، فیبروم‌ها و سایر تغییرات ساختاری در رحم و در لایه اندومتریوم یکی دیگر از دلایل خونریزی بعد از عادت ماهیانه بانوان است.
- اختلالات خونی: در موارد نادر برخی از اختلالات خونی مانند اختلال در انعقاد خون و مصرف داروهای ضد انعقاد میتواند علت اصلی باشد.
داروهای هورمونی ضد بارداری
استفاده از قرص‌ها و سایر روش‌های هورمونی پیشگیری از بارداری میتواند باعث تغییر در الگوی قاعدگی شود. لکه بینی یا خونریزی بین دو پریود یکی از عوارض شایع این داروهاست، به خصوص در ماه‌های اولیه شروع مصرف. در بیشتر موارد، بدن پس از چند هفته با سطح جدید هورمون‌ها سازگار می‌شود، اما اگر خونریزی ادامه پیدا کند، نیاز به ارزیابی دارو و تنظیم مجدد آن وجود دارد.
لکه بینی ناشی از لانه گزینی تخمک
در مراحل اولیه بارداری، زمانی که تخمک بارور شده در دیواره رحم لانه‌گزینی می‌کند، ممکن است خونریزی خفیف و کوتاه مدتی رخ دهد. این نوع لکه بینی اصولا سبکتر از قاعدگی است و حدود ۶ تا ۱۲ روز پس از تخمک‌گذاری اتفاق می‌افتد. تشخیص صحیح این خونریزی از اهمیت بالایی برخوردار است، به ویژه برای افرادی که بارداری را برنامه ریزی کرده‌اند.
سقط جنین
یکی از علل شایع خونریزی بعد از پریود، سقط جنین زودهنگام است که حتی ممکن است فرد از بارداری خود آگاه نباشد. سقط جنین عمدتا با خونریزی نسبتا شدیدتر از پریود و درد شکمی همراه است. در این شرایط، بررسی سطح هورمون بارداری (β-HCG) و سونوگرافی برای تشخیص قطعی ضروری است.
بیشتر بدانید: عوارض لاپاراسکوپی کیست تخمدان: نکات مهم و خطرات احتمالی
بیماری‌های مقاربتی
عفونت‌های منتقله از راه جنسی مانند کلامیدیا یا سوزاک می‌توانند منجر به التهاب دهانه رحم یا آندومتر شوند که در نتیجه آن خونریزی غیر طبیعی، خصوصا پس از رابطه جنسی یا بین دوره‌های قاعدگی، مشاهده می‌شود. تشخیص و درمان به موقع این عفونت‌ها برای جلوگیری از عوارضی مانند ناباروری اهمیت زیادی دارد.
تغییرات یائسگی یا پیش از یائسگی
در دوره پیش یائسگی، تغییرات هورمونی باعث بی نظمی در چرخه قاعدگی و بروز لکه بینی یا خونریزی بعد از پریود می‌شود. کاهش تدریجی سطح استروژن میتواند دیواره رحم را ناپایدار کند و منجر به خونریزیهای غیر منتظره شود. در صورت مشاهده این علائم در زنان بالای ۴۰ سال، بررسی وضعیت یائسگی و سلامت رحم توصیه می‌شود.
پولیپ دهانه رحم
پولیپ‌‌های دهانه رحم توده‌های غیر سرطانی کوچکی هستند که ممکن است در دهانه رحم یا داخل رحم تشکیل شوند. این ساختارها می‌توانند موجب خونریزی بین قاعدگی‌ها یا پس از رابطه جنسی شوند. اگرچه بیشتر پولیپ‌ها خوش خیم‌هستند، اما باید توسط پزشک بررسی شده و در صورت لزوم، خارج شوند تا از احتمال آن‌ها جلوگیری شود.
سرطان‌های مربوط به رحم
خونریزی غیر طبیعی، به خصوص در زنان یائسه، میتواند یکی از علائم هشدار دهنده‌ی سرطان آندومتر یا دهانه رحم باشد. این نوع خونریزی ممکن است به صورت مداوم، سنگین یا پس از رابطه جنسی رخ دهد. تشخیص زودهنگام از طریق تست پاپ اسمیر، سونوگرافی و بیوپسی میتواند نقش حیاتی در درمان موفق این سرطان‌ها ایفا کند.
سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) یکی از اختلالات شایع در زنان سن باروری است که با نامنظمی قاعدگی، تخمک گذاری ناقص و گاهی خونریزیهای غیر معقول همراه است. در این سندروم، سطح هورمون‌های مردانه افزایش می‌یابد و ممکن است فرد دچار لکه بینی یا خونریزی میان دوره‌ای شود. درمان شامل تغییر سبک زندگی و استفاده از داروهای هورمونی برای تنظیم چرخه است.
آندومتریوز
آندومتریوز به عارضه‌ای گفته می‌شود که در آن بافت داخلی رحم در خارج از رحم رشد می‌کند. این بیماری میتواند باعث دردهای شدید قاعدگی، خونریزیهای طولانی یا خونریزی پس از پریود شود. چون این خون‌ریزی‌ها برخلاف قاعدگی طبیعی کنترل شده نیستند، ممکن است به ناباروری یا اختلالات مزمن منجر شوند. تشخیص آن‌ها عمدتا از طریق لاپاراسکوپی رحم انجام می‌شود.
تفاوت خونریزی طبیعی رحم و خونریزی غیر طبیعی چیست؟
خونریزی طبیعی رحم در فواصل منظم، با شدت مشخص و مدت زمان معین (بین ۳ تا ۷ روز) رخ می‌دهد. اما خونریزی غیر معمول میتواند شامل خونریزیهای بین دو پریود، بسیار سنگین، طولانی مدت، یا پس از یائسگی باشد. همچنین خونریزی‌هایی که بعد از رابطه جنسی یا در شرایط استرس بدون علت مشخص اتفاق می‌افتند، باید جدی گرفته شوند. شناسایی تفاوت این دو نوع خونریزی برای تشخیص اختلالات رحمی، تخمدانی یا هورمونی ضروری است.
درمان خونریزی بعد از قاعدگی
درمان خونریزی های بعد از دوران پریودی به دلیل آن بستگی دارد. مادامی که دلیل خونریزی های رحم زنان بعد از دوران عادت ماهیانه یکی از مشکلات و اختلالات نظیر فیبروم رحم باشد، با درمان فیبروم ، مشکل نیز درمان می شود.
همینطور مادامی که دلیل مشکلات هورمونی باشد، متخصص زنان و زایمان درمان های دیگری را در نظر می گیرد. بنابراین این مورد از هر فرد به فرد دیگر متفاوت است و نیاز به بررسی بیشتر دارد.
آیا درمان های جراحی برای از بین بردن خونریزی های بعد از پریود مورد استفاده است؟
مادامی که دلیل اصلی فیبروم ، پولیپ و توده های غیر طبیعی رحمی باشد، برای درمان ممکن است راهکار های جراحی پیشنهاد شود. تا حد امکان این درمان با کمک روش های پیشرفته مانند هیستروسکوپی و لاپاراسکوپی انجام می شود . اما در هر صورت اینها یک روش جراحی به حساب می آیند. در برخی موارد که علت خونریزی های بعد از دوران قاعدگی جدی نباشد، درمان ممکن است شامل راهکار کم تهاجمی شود. به این ترتیب ، این مورد نیز با مشورت متخصص زنان مشخص خواهد شد.
خونریزی غیر طبیعی زنان بعد از سیکل قاعدگی در چه زمانی رخ می دهد؟
خونریزی های غیرطبیعی رحم زنان ممکن است بعد از هر رابطه جنسی رخ دهد که رسیدگی به این موضوع بسیار مهم هست و حتما باید سریعا به پزشک متخصص دکتر بنفشه تاج بخش مرجعه شود. متخصص در ارتباط با چگونه رخ دادن آن سوال می کند. همچنین مادامی که دوره سیکل قاعدگی شما به اتمام رسیده است، ممکن است تا چند روز بعد لکه بینی داشته باشید که در این موارد هم با پزشک خود مشورت کنید.
- خونریزی بعد از پریودی ممکن است به علت آسیب و ضربه به واژن رخ دهد.
- همچنین ممکن است علائم یکی از اختلالات جدی در بانوان باشد.
- خونریزی های غیرطبیعی زنان ممکن است به دلیل لانه گزینی جنین باشد. این خونریزی برای جنین خطری ندارد . معمولا بانوان در این موارد از بارداری خود اطلاعی ندارند. بنابراین آن را جزو خونریزی های غیرطبیعی میان سیکل قاعدگی تلقی می کنند.
چه زمان باید برای درمان خونریزی های بعد از عادت ماهانه به پزشک مراجعه کنید؟
همانطور که اشاره کردیم مادامی که دوره سیکل قاعدگی شما به اتمام رسیده است، ممکن است تا چند روز بعد لکه بینی داشته باشید. همینطور در شروع قاعدگی ممکن است لکه بینی داشته باشید. این موارد در بیشتر موارد امری طبیعی است البته بعد از اینکه توسط پزشک موارد دیگر بیماری رد شده باشد. در تمام موارد حونریزی خارج از قاعدگی مراجعه به متخصص زنان برای بررسی مشکلات بیشتر الزامی است.
در آخر…
خونریزی های بعد از دوران قاعدگی جزو خونریزی های غیر طبیعی رحم زنان به شمار می رود. درمان خونریزی های غیر طبیعی رحم زنان لازم است تحت نظر متخصص باشد. در صورت مشاهده هرگونه علائم مشکوک لازم است با متخصص در ارتباط باشید. چرا که بی توجهی به نشانه اختلالات میتواند شما را در آینده با مشکلات بعدی مواجه کند.