لیزر زگیل تناسلی یکی از روش‌های درمانی موضعی است که با استفاده از پرتو متمرکز نور، ضایعات ظاهری زگیل را تخریب می‌کند. این روش برای زگیل‌های وسیع، مقاوم به درمان‌های موضعی یا داخل مجرایی که دسترسی به آن‌ها مشکل است توصیه می‌شود. هدف از لیزر حذف بافت ظاهری زگیل و کاهش علائم (خارش، درد یا خونریزی) است، اما باید دانست که خود ویروس HPV در بدن ممکن است باقی بماند و هیچ یک از روش‌ها، از جمله لیزر، ویروس را به صورت سیستمیک از بین نمی‌برد، بنابراین پیگیری پزشکی و مشاوره درباره واکسیناسیون و پیشگیری همچنان ضروری است.
لیزر زگیل تناسلی چیست و چگونه عمل می‌کند؟
لیزر زگیل تناسلی به معنی استفاده از انرژی نور (مثل CO₂ یا لیزر اربیوم در برخی مراکز) برای تبخیر یا سوزاندن بافت زگیل است. پرتو لیزر با از بین بردن ریز عروق و بافت زائده، ضایعه را کوچک یا حذف می‌کند و تحت بی حسی موضعی یا کوتاه مدت انجام می‌شود. این روش برای ضایعات بزرگ، چندتایی یا نواحی داخلی (مثلا داخل مجرای ادراری) که روش های موضعی یا کرایو به خوبی جواب نمی‌دهند ترجیح داده می‌شود.
انواع لیزرهای مورد استفاده
- لیزر CO₂: رایج ترین گزینه برای برداشتن زگیل ها به دلیل قدرت تبخیری اش.
- لیزر اربیوم یا دیگر دستگاه ها: در برخی مراکز برای کنترل عمق و آسیب بافتی کاربرد دارد.
بیشتر بدانید: راه های انتقال زگیل تناسلی چیست؟
چه کسانی باید لیزر زگیل تناسلی انجام دهند؟
بیمارانی که زگیل های وسیع، متعدد یا مقاوم به درمان های موضعی دارند. ضایعاتی که در نواحی حساس یا داخل مجاری قرار گرفته اند (مثلا داخل مجرای ادراری یا واژن) و دسترسی دشوار است. زمانی که سایر روش ها (پمادها، کرایوتراپی، الکتروکوتر) کارایی نداشته اند یا باعث عود شده اند.
مزایا و نقاط قوت لیزر در درمان زگیل تناسلی
حذف سریع و دقیق ضایعات بزرگ یا مقاوم، کاربرد لیزر در نواحی داخلی یا حساس که با کرایو یا دارو دشوار درمان می‌شوند و در بسیاری از موارد باعث کاهش احتمال بازگشت موضعی نسبت به روش های سطحی می‌شود. (هرچند بازگشت کاملِ ویروسی غیر قابل حذف است.)
معایب و عوارض احتمالی لیزر زگیل تناسلی
- درد، قرمزی، سوزش و در مواردی خونریزی مختصر در محل درمان
- تشکیل اسکار (بصورت نادر، بسته به ناحیه و عمق)
- عفونت ثانویه یا تغییرات رنگدانه ای پوست
- امکان عود کردن ویروس وجود دارد چرا که لیزر ویروس HPV را به صورت سیستمیک پاک نمی‌کند.
- افزایش عوارض به دلیل درست انجام نشدن لیزر زگیل تناسلی توسط پزشک کم تجربه
بیشتر بدانید: تست پاپ اسمیر چیست؟
نحوه انجام لیزر تناسلی
ابتدا معاینه و تشخیص توسط پزشک سپس تعیین نوع لیزر و بی حسی، تابش کنترل شده لیزر روی ضایعات تا حذف بافت قابل مشاهده، مراقبت های بعدی شامل پانسمان است در صورت نیاز و آنتی بیوتیک موضعی یا خوراکی تنها در صورت ضرورت و محدودیت جنسی تا بهبود رعایت می‌شود. دوره بهبود بسته به وسعت و عمق زخم‌ها از چند روز تا چند هفته متغیر است.
آیا لیزر زگیل تناسلی، ویروس HPV را کامل از بین می‌برد؟
خیر، لیزر تنها ضایعات ظاهری را از بین می‌برد و نمی‌تواند ویروس را از سیستم ایمنی پاک کند. HPV ممکن است به صورت نهفته در بدن باقی بماند و در آینده مجددا زگیل ایجاد کند یا در موارد دیگر باعث ضایعات پراکنده شود، از این رو مشاوره در مورد واکسیناسیون و استفاده محافظتی (مانند کاندوم) اهمیت دارد.
احتمال بازگشت و راه های پیشگیری
احتمال عود پس از هر روش درمانی وجود دارد چون ویروس در بدن می‌ماند. بعضی مطالعات و دستورالعمل ها لیزر را برای موارد مقاوم پیشنهاد می‌کنند ولی بازگشت را صفر نمی‌دانند.
واکسیناسیون against انواع مولد زگیل (مثلا گارداسیل برای انواعی که زگیل ایجاد می‌کنند) می‌تواند از ابتلای اولیه جلوگیری کند و در افراد جوان نیز بسیار موثر است.
استفاده مداوم از کاندوم تا حدی احتمال انتقال را کاهش می‌دهد اما محافظت کامل را تضمین نمی‌کند چرا که HPV می‌تواند مناطق پوشش نداشته را نیز آلوده کند.
بیشتر بدانید: درمان زگیل تناسلی چیست؟
هزینه و دسترسی به لیزر زگیل تناسلی
هزینه لیزر بسته به کشور، مرکز درمانی، نوع دستگاه، تعداد ضایعات و نیاز به تکرار درمان متغیر است. در ایران مراکز خصوصی قیمت ها و بسته های متفاوتی اعلام می‌کنند، مشورت با مرکز معتبر و پرسیدن درباره تعداد جلسات و تجهیزات قبل از اقدام، ضروری است.
توصیه‌های نهایی برای انجام لیزر زگیل تناسلی
تشخیص دقیق علت (تایید بالینی توسط پزشک) قبل از درمان لازم است. لیزر یک ابزار موثر برای موارد خاص است اما «درمان ویروسی» نیست پس پیگیری، آموزش جنسی و واکسیناسیون را به هیچ عنوان نادیده نگیرید. انتخاب پزشک با تجربه مانند دکتر بنفشه تاج بخش و کلینیک مجهز ریسک عوارض را کاهش می‌دهد. اگر باردار هستید یا در سن باروری، حتما با متخصص زنان یا پزشک معالج مشورت کنید؛ برخی روش ها در بارداری محدودیت دارند.
خلاصه مطالب …
لیزر زگیل تناسلی یک روش قوی و سریع برای حذف ضایعات بزرگ یا مقاوم است و در بسیاری از موارد نتایج خوب و بهبودی سریع تری نسبت به روش های سطحی ارائه می‌دهد. با این حال لیزر ویروس را ریشه کن نمی‌کند و احتمال عود وجود دارد، بنابراین این روش باید همراه با مشاوره درباره پیشگیری های رابطه جنسی و پیگیری پزشکی انتخاب شود. انتخاب مرکز و پزشک متخصص و اطلاع از مراقبت های بعد از لیزر زگیل تناسلی، کلید نتیجه گیری بهتر است.